1. Geniş İlgi Alanı: Sporcu beslenmesi
2. Odaklanmış Alan: Dayanıklılık sporlarında hidrasyon (sıvı alımı).
3. Spesifik Konu: Sıcak havada yapılan maratonlarda sodyum takviyesinin kramp üzerine etkisi.
4. Araştırılabilir Soru: Sıcak bir ortamda maraton koşan sporcularda, sodyum içeren ve içermeyen içeceklerin kas krampı insidansı ve performans üzerine etkileri arasında bir fark var mıdır?

Konuyu daralttıktan sonra kendinize şu soruları sorun:

• Uygulanabilirlik: Bu konuyu mevcut zaman, bütçe ve kaynaklarımla (ekipman, laboratuvar) araştırabilir miyim?
• Erişilebilirlik: İhtiyaç duyduğum katılımcı grubuna (örn: elit bisikletçiler, sedanter yaşlılar) ulaşabilir miyim?
• Uzmanlık: Bu konu, benim ve danışmanımın bilgi ve uzmanlık alanına giriyor mu?

• 1. Bağlam (Context): Okuyucuyu konuya hazırlayan genel bir giriş. Araştırmanın geçtiği geniş alanı tanımlar.
  Örnek: "Genç sporcularda uzmanlaşma, son yıllarda artan bir trend haline gelmiştir..."
• 2. Boşluk (Gap): Mevcut bilgideki eksikliği, çelişkiyi veya çözülmemiş sorunu işaret eder.
  Örnek: "...ancak, erken yaşta tek bir branşa odaklanmanın tükenmişlik (burnout) sendromu üzerindeki uzun vadeli etkileri tam olarak anlaşılamamıştır."
• 3. Önem (Significance): Bu boşluğu doldurmanın neden önemli olduğunu, kimler için ne gibi faydalar sağlayacağını vurgular.
  Örnek: "Bu etkilerin anlaşılması, antrenörlerin ve ebeveynlerin genç sporcuların kariyer planlamasını daha sağlıklı yapmalarına ve sporcu sağlığını korumalarına yardımcı olabilir."

"Genç sporcularda erken yaşta tek bir branşa (futbol) odaklanarak uzmanlaşma, son yıllarda artan bir trend haline gelmiştir. Literatür, bu durumun bazı performans avantajları sağlayabileceğini gösterse de, erken uzmanlaşmanın adölesan dönemdeki tükenmişlik sendromu ve sporu bırakma oranları üzerindeki uzun vadeli etkileri tam olarak anlaşılamamıştır. Bu etkilerin aydınlatılması, genç sporcuların hem fiziksel hem de zihinsel sağlığını koruyacak sürdürülebilir antrenman programları geliştirmek için kritik öneme sahiptir. Dolayısıyla bu çalışma, erken yaşta futbola odaklanan ve çoklu branş deneyimi olan sporcuların tükenmişlik düzeylerini karşılaştırmayı amaçlamaktadır."

Amaç cümlesi, çalışmanızın genel hedefini tek bir cümleyle özetler. Problem cümlesinin hemen ardından gelir ve araştırmanın ne yapacağını net bir şekilde belirtir.

Genellikle şu ifadelerle başlar: "Bu çalışmanın amacı...", "Bu araştırma ... incelemeyi hedeflemektedir."

• Betimsel Amaç: Bir grubun özelliklerini betimlemektir.
• İlişkisel Amaç: İki veya daha fazla değişken arasındaki ilişkiyi incelemektir.
• Karşılaştırmalı Amaç: İki veya daha fazla grubun belirli bir değişken açısından karşılaştırılmasıdır.
• Nedensel Amaç: Bir müdahalenin (örn: antrenman programı) bir sonuç üzerindeki etkisini belirlemektir.

Bu bölüm, çalışmanızın "So What?" testine cevabıdır. Araştırmanızın neden yapılmaya değer olduğunu, kime ne fayda sağlayacağını anlatır.

• Teorik Önem: Çalışmanız, mevcut bir teoriyi destekleyecek, ona meydan okuyacak veya onu genişletecek mi? Literatürdeki bir boşluğu dolduruyor mu?
• Pratik Önem: Sonuçlar kimin işine yarayacak? Antrenörler, sporcular, fizyoterapistler, politika yapıcılar için uygulanabilir çıktılar sunuyor mu?
• Metodolojik Önem: Araştırmanız, yeni bir ölçüm aracı, yeni bir istatistiksel yaklaşım veya yeni bir araştırma tasarımı mı sunuyor?

Amaç cümlesi, araştırmanın genel hedefini tek bir cümleyle özetler. Genellikle şu ifadelerle başlar:

• "Bu çalışmanın amacı..."
• "Bu araştırma ... incelemeyi hedeflemektedir."
• "Bu çalışma ... belirlemeyi amaçlamaktadır."

Amaç Türleri:

• Betimsel Amaç: "Bu çalışmanın amacı, Türkiye'deki genç futbolcuların beslenme alışkanlıklarını betimlemektir."
• İlişkisel Amaç: "Bu araştırma, antrenman yoğunluğu ile sporcu tükenmişliği arasındaki ilişkiyi incelemeyi hedeflemektedir."
• Karşılaştırmalı Amaç: "Bu çalışma, erkek ve kadın yüzücülerin müsabaka kaygısı düzeylerini karşılaştırmayı amaçlamaktadır."
• Nedensel Amaç: "Bu araştırma, plyometrik antrenmanın dikey sıçrama performansı üzerindeki etkisini belirlemeyi hedeflemektedir."

Mevcut durumu betimlemek için kullanılır. "Ne?", "Kim?", "Nerede?", "Ne zaman?" sorularıyla başlar.

• Örnek: "Türkiye'deki elit basketbolcuların beslenme alışkanlıkları nasıldır?"
• Örnek: "Spor lisesi öğrencilerinin antrenman sıklığı ne kadardır?"

İki veya daha fazla değişken arasındaki ilişkiyi araştırır.

• Örnek: "Antrenman yoğunluğu ile sporcu tükenmişliği arasında ilişki var mıdır?"
• Örnek: "Sporcuların özgüven düzeyi ile performans arasında nasıl bir ilişki vardır?"

Gruplar arasındaki farklılıkları inceler.

• Örnek: "Erkek ve kadın yüzücüler arasında müsabaka kaygısı açısından fark var mıdır?"
• Örnek: "Farklı yaş gruplarındaki futbolcuların çeviklik performansı nasıl değişir?"

Sebep-sonuç ilişkilerini araştırır. Genellikle deneysel tasarım gerektirir.

• Örnek: "Pliometrik antrenman, futbolcuların dikey sıçrama performansını etkiler mi?"
• Örnek: "Mental antrenman programı, sporcuların konsantrasyon düzeyini artırır mı?"

Gerekli kaynaklara (zaman, para, ekipman) ve katılımcılara sahip misiniz? Teknik uzmanlığınız yeterli mi? Çalışma, belirlenen sürede bitirilebilir mi?

• Zaman: Çalışmanız tez sürenize sığıyor mu?
• Bütçe: Ekipman, laboratuvar, test maliyetlerini karşılayabiliyor musunuz?
• Katılımcı: Yeterli sayıda ve uygun özelliklerde katılımcıya ulaşabilir misiniz?
• Teknik Beceri: Gerekli ölçüm ve analiz becerilerine sahip misiniz?

Bu soru, öncelikle sizin için ilgi çekici mi? Ayrıca, alandaki diğer araştırmacıların, antrenörlerin ve sporcuların ilgisini çeker mi?

• Kişisel Motivasyon: Konuya gerçekten ilginiz var mı?
• Alan İlgisi: Diğer araştırmacılar bu konuyu önemli buluyor mu?
• Pratik İlgi: Antrenörler ve sporcular sonuçları kullanabilir mi?

Çalışmanız, mevcut bilgi birikimine yeni bir katkı sağlıyor mu? Daha önceki bir bulguyu doğruluyor, çürütüyor veya genişletiyor mu?

• Yeni Bilgi: Daha önce araştırılmamış bir konu mu?
• Yeni Popülasyon: Farklı bir grup üzerinde çalışıyor musunuz?
• Yeni Yöntem: Farklı bir yaklaşım kullanıyor musunuz?

Çalışma, katılımcılara herhangi bir fiziksel veya zihinsel zarar verme riski taşıyor mu? Etik kurul onayı alınması mümkün mü?

• Fiziksel Risk: Katılımcılar yaralanabilir mi?
• Psikolojik Risk: Stres, kaygı yaratabilir mi?
• Gizlilik: Kişisel bilgiler korunacak mı?
• Etik Onay: Etik kuruldan onay alınabilir mi?

Çalışmanın sonuçları, bilimsel literatüre, saha uygulamalarına veya politikalara bir katkı sağlayacak mı? "So what?" testini geçiyor mu?

• Bilimsel Katkı: Teorik bilgiyi ilerletecek mi?
• Pratik Uygulama: Antrenman pratiğini geliştirecek mi?
• Politika: Spor politikalarını etkileyebilir mi?

Geniş İlgi Alanı: Futbolda sporcuların yaralanmaları

Odaklanmış Konu: Genç futbolcularda alt ekstremite yaralanmaları

Problem Cümlesi: "14-18 yaş arası genç futbolcularda, ön çapraz bağ yaralanmalarını önlemeye yönelik proprioseptif antrenman programlarının etkinliği yeterince araştırılmamıştır."

Ana Araştırma Sorusu: "14-18 yaş arası genç futbolcularda, 12 haftalık proprioseptif antrenman programının ön çapraz bağ yaralanma riskini azaltma üzerindeki etkisi nedir?"

Alt Sorular:

• Proprioseptif antrenman ile denge skoru arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?
• Denge skoru ile yaralanma riski arasında korelasyon var mıdır?
• Program etkinliği yaş gruplarına göre farklılık gösterir mi?

Geniş İlgi Alanı: Yüzme performansını geliştirme

Odaklanmış Konu: Elite yüzücülerde teknik analiz ve antrenman

Problem Cümlesi: "Elite serbest yüzücülerde su altı dalgalı hareket mesafesinin performansa etkisi konusunda yeterli araştırma bulunmamaktadır."

Ana Araştırma Sorusu: "Elite serbest yüzücülerde su altı dalgalı hareket mesafesinin 50m sprint performansı üzerine etkisi nedir?"

FINER Kriterlerine Göre Değerlendirme:

• F (Feasible): Yüzme havuzu, video analiz ekipmanı erişilebilir ✅
• I (Interesting): Antrenörler ve yüzücüler için pratik değer ✅
• N (Novel): Su altı mesafe optimizasyonu az araştırılmış ✅
• E (Ethical): Minimal risk, rutin antrenman ölçümü ✅
• R (Relevant): Performans gelişimi için doğrudan uygulanabilir ✅

Yaygın Hata: "Kuvvet antrenmanının etkisi araştırılacak" → Çok genel!

Düzeltilmiş Problem: "16-20 yaş arası genç basketbolcularda, 8 haftalık eksantrik odaklı kuvvet antrenmanının dikey sıçrama performansı ve landing mekaniği üzerine etkileri bilinmemektedir."

Spesifik Araştırma Soruları:

• Eksantrik antrenman, geleneksel kuvvet antrenmanından daha etkili midir?
• Landing mekaniğindeki değişiklikler yaralanma riskini etkiler mi?
• Bu etkiler cinsiyet gruplarında farklılık gösterir mi?

• Spesifik mi? Yaş grubu, spor branşı, müdahale türü belirtilmiş mi?
• Ölçülebilir mi? Sonuç değişkenleri nasıl ölçülecek açık mı?
• Zaman sınırlı mı? Araştırma süresi belirlenmış mi?
• Etik açıdan uygun mu? Katılımcılara risk en az düzeyde mi?
• FINER kriterlerini karşılıyor mu? Tüm kriterlere ✅ alınabiliyor mu?