Bilimsel raporlama, bir araştırma çalışmasının amaçlarını, yöntemlerini, bulgularını ve sonuçlarını bilimsel topluluğa ve ilgili paydaşlara resmi olarak iletme sürecidir. Bu, genellikle dergi makaleleri, tezler, konferans bildirileri veya araştırma raporları şeklinde yapılır.

IMRAD, "Introduction (Giriş), Methods (Yöntem), Results (Bulgular) and Discussion (Tartışma)" kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. Ampirik araştırmaların raporlanmasında en yaygın ve kabul görmüş standart yapıdır.

• Önem: Araştırma bulgularını standart, mantıksal ve anlaşılır bir çerçevede sunarak, okuyucuların çalışmayı kolayca anlamasını, değerlendirmesini ve tekrarlamasını sağlar.

• Giriş: Neden bu çalışmayı yaptınız? (Araştırma sorusu veya hipotez nedir?)
• Yöntem: Nasıl yaptınız? (Araştırma nasıl yürütüldü?)
• Bulgular: Ne buldunuz? (Veriler ne gösteriyor?)
• Tartışma: Ne anlama geliyor? (Bulgularınızın önemi nedir?)

• Araştırma konusuna genel bir bakış sunmak.
• Çalışmanın bağlamını ve önemini açıklamak.
• Mevcut literatürdeki boşlukları veya çelişkileri belirlemek.
• Araştırma problemini, sorularını ve/veya hipotezlerini açıkça ifade etmek.
• Çalışmanın amacını ve kapsamını belirtmek.

• 1. Genelden Özele Yaklaşım: Konuyu geniş bir perspektiften başlayarak adım adım daraltarak araştırma problemine getirme.
• 2. Literatür Taramasının Özeti: Konuyla ilgili mevcut bilgi birikimini, önemli bulguları, boşlukları ve çelişkileri sunma.
• 3. Problem Cümlesi: Araştırmanın neden yapıldığını, hangi sorunu ele aldığını açıklama.
• 4. Araştırma Soruları/Hipotezler: Çalışmanın cevaplayacağı spesifik soruları veya test edeceği tahminleri açıkça belirtme.
• 5. Çalışmanın Amacı ve Önemi: Araştırmanın neyi hedeflediğini ve bilimsel bilgiye veya pratiğe neden katkıda bulunacağını açıklama.
• 6. Çalışmanın Sınırlılıkları ve Sınırlamaları (Opsiyonel): Bazı formatlarda veya dergilerde giriş bölümünde kısaca yer alabilir.

• Çalışmanın nasıl yürütüldüğünü detaylı bir şekilde açıklamak.
• Diğer araştırmacıların çalışmayı tekrarlayabilmesini sağlamak.
• Kullanılan yöntemlerin araştırma sorusuna uygunluğunu göstermek.
• Araştırmanın bilimsel titizliğini ve iç geçerliliğini desteklemek.

• 1. Araştırma Deseni: Kullanılan desenin türü (deneysel, korelasyonel, nitel, karma vb.) ve bu desenin neden seçildiğine dair kısa bir gerekçe.
• 2. Katılımcılar/Örneklem: Katılımcıların özellikleri (sayı, yaş, cinsiyet, deneyim düzeyi), örnekleme yöntemi, dahil etme/hariç tutma kriterleri, etik kurul onayı ve bilgilendirilmiş onam süreci.
• 3. Veri Toplama Araçları: Kullanılan tüm ölçüm araçları (anketler, testler, fizyolojik cihazlar, görüşme rehberleri), bunların geçerlilik ve güvenilirlik bilgileri.
• 4. Prosedür: Verilerin nasıl toplandığına dair adım adım açıklama. Müdahale protokolleri, test uygulama süreçleri, ortam koşulları.
• 5. Veri Analizi: Toplanan verilerin nasıl analiz edildiği. Kullanılan istatistiksel testler veya nitel analiz yöntemleri, kullanılan yazılımlar.
• 6. Etik Hususlar: Etik kurul onayı, bilgilendirilmiş onam, gizlilik.

• Toplanan verileri ve istatistiksel veya nitel analizlerin sonuçlarını açık, öz ve objektif bir şekilde sunmak.
• Araştırma sorularına cevap vermek ve/veya hipotezleri test etmek.
• Tartışma ve sonuç bölümlerinin dayandırılacağı kanıtları sağlamak.

• 1. Metin: Analiz sonuçlarını açıklayan ve önemli bulguları vurgulayan kısa ve öz metin.
• 2. Tablolar: Sayısal verileri (betimsel istatistikler, test sonuçları, frekanslar) düzenli ve anlaşılır bir şekilde sunma.
• 3. Grafikler/Şekiller: Veri dağılımlarını, ilişkileri veya farkları görsel olarak etkili bir şekilde gösterme (örn: çubuk grafikler, çizgi grafikler, serpilme diyagramları).
• 4. Nitel Bulgular: Nitel araştırmalarda ortaya çıkan temaları, kategorileri ve katılımcıların doğrudan alıntılarını sunma.

• Objektiflik: Sadece verileri sunun, yorum yapmayın. Yorumlar tartışma bölümüne aittir.
• Netlik ve Kısalık: Gereksiz kelimelerden kaçının, bulguları doğrudan ve anlaşılır bir dille ifade edin.
• Tutarlılık: Metin, tablo ve grafiklerde sunulan bilgiler birbiriyle tutarlı olmalıdır.
• Tekrardan Kaçınma: Metinde anlatılanı tabloda veya grafikte kelimesi kelimesine tekrar etmeyin; birbirini tamamlayıcı şekilde kullanın.
• İstatistiksel Detaylar: İstatistiksel test sonuçlarını (test istatistiği, serbestlik derecesi, p-değeri, etki büyüklüğü) APA formatına uygun olarak raporlayın.

• Bulguları araştırma soruları ve hipotezler ışığında yorumlamak.
• Bulguların anlamını ve çıkarımlarını açıklamak.
• Bulguları mevcut literatür ve teorilerle ilişkilendirmek.
• Çalışmanın sınırlılıklarını belirtmek.
• Gelecek araştırmalar için öneriler sunmak.

• 1. Bulguların Özeti: Ana bulguları kısaca tekrar etme (sayısal değerler olmadan).
• 2. Bulguların Yorumlanması: Bulguların araştırma sorusuna nasıl cevap verdiğini ve ne anlama geldiğini açıklama.
• 3. Literatürle İlişkilendirme: Bulguların mevcut literatürle uyumlu mu, çelişkili mi olduğunu tartışma. Neden farklılıklar olabileceğini açıklama.
• 4. Teorik ve Pratik Çıkarımlar: Bulguların teoriye ve saha uygulamalarına (antrenörler, sporcular, klinisyenler) katkıları.
• 5. Çalışmanın Sınırlılıkları: Çalışmanın zayıf yönlerini ve bunların bulguları nasıl etkileyebileceğini dürüstçe belirtme.
• 6. Gelecek Araştırmalar İçin Öneriler: Mevcut çalışmanın sınırlılıklarından yola çıkarak veya yeni sorular üreterek gelecek araştırmalar için öneriler sunma.

Başlık, makalenin veya tezin içeriğini kısa, öz ve doğru bir şekilde yansıtmalıdır. Okuyucunun çalışmanızın ne hakkında olduğunu ilk bakışta anlamasını sağlar.

• Özellikleri: Açık, bilgilendirici, anahtar değişkenleri ve popülasyonu içermeli, gereksiz kelimelerden arındırılmış olmalı.
• Kaçınılması Gerekenler: Kısaltmalar, jargon, soru cümleleri (genellikle).

Özet, araştırma makalesinin veya tezinin kısa, kapsamlı bir özetidir. Okuyucunun tüm makaleyi okumadan çalışmanın ana hatlarını hızlıca anlamasını sağlar.

• Bileşenleri:
  • Giriş/Amaç: Çalışmanın amacı.
  • Yöntem: Katılımcılar, veri toplama, analiz.
  • Bulgular: Ana sonuçlar (sayısal değerlerle).
  • Sonuç/Çıkarım: Ana çıkarım ve çalışmanın önemi.
• Uzunluk: Genellikle 150-250 kelime arasında değişir.

Anahtar kelimeler, makalenizin veya tezinizin indekslenmesini ve ilgili okuyucular tarafından bulunmasını sağlayan terimlerdir. Çalışmanızın ana konularını ve kavramlarını doğru bir şekilde yansıtmalıdır.

• Seçim: Konunuzla ilgili en spesifik ve açıklayıcı terimleri seçin.

Kaynaklar bölümü, çalışmada atıf yapılan tüm kaynakların (kitaplar, makaleler, web siteleri vb.) sistematik bir listesini içerir. Bu bölüm, akademik dürüstlüğün ve bilginin izlenebilirliğinin temelidir.

• Amacı:
  • Kullanılan fikirlerin ve bilgilerin orijinal sahiplerine atıf yapmak.
  • Okuyucuların atıf yapılan kaynakları bulmasını sağlamak.
  • İntihalden kaçınmak.
• Atıf Stilleri: APA, MLA, Chicago, Vancouver gibi farklı atıf stilleri bulunur. Seçilen stil boyunca tutarlı olmak önemlidir.

Ekler bölümü, ana metinde yer alması metnin akıcılığını bozacak ancak çalışmanın anlaşılması veya tekrarlanması için önemli olan ek materyalleri içerir.

• Örnekler: Anket formları, mülakat rehberleri, etik kurul onay belgeleri, bilgilendirilmiş onam formları, ham veri tabloları, detaylı istatistiksel analiz çıktıları, kullanılan ölçeklerin orijinal versiyonları.
• Önem: Çalışmanın şeffaflığını ve tekrarlanabilirliğini artırır.