🎓 BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

Bitirme Projesi Hazırlık Kılavuzu

Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
Spor Bilimleri Fakültesi
Antrenörlük Eğitimi Bölümü
Doç. Dr. İzzet İNCE
Akademik Yıl: 2025 - 2026

🎯 Amaç: Bu sunum, AYBÜ Spor Bilimleri Fakültesi lisans öğrencilerinin bitirme projelerini bilimsel standartlara uygun şekilde hazırlamalarına rehberlik etmek üzere tasarlanmıştır.

🎓 BİTİRME PROJESİ HAZIRLIK KILAVUZU

AYBÜ Spor Bilimleri Fakültesi - Dönem Projesi Yazım Rehberi

Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
Spor Bilimleri Fakültesi
Antrenörlük Eğitimi Bölümü
🎓Bitirme Projesi: Tanım ve Yasal Dayanak

Bitirme Projesi, lisans öğrencilerinin bilimsel araştırma yeterliliğini göstermek amacıyla hazırladıkları, belirli bir konuda derinlemesine literatür taraması ve/veya veri toplama içeren akademik çalışmadır. Öğrencinin dört yıllık lisans eğitimi boyunca kazandığı teorik ve pratik bilgileri entegre ederek özgün bir araştırma yapma becerisini ortaya koyar.

🎯 Bitirme Projesinin Amaçları

  • Akademik Yeterlilik Gösterme: Öğrencinin bilimsel araştırma sürecini anlama ve uygulama kapasitesini belgeler
  • Literatür Sentezi Becerisi: Belirli bir konuda mevcut bilimsel literatürü sistematik olarak tarama ve sentezleme
  • Bilimsel Yazım Kuralları: APA 7, Times New Roman, kaynakça formatı gibi akademik yazım standartlarını öğrenme
  • Mesleki Uzmanlık: Spor bilimleri alanında seçilen konuda derinlemesine bilgi edinme
  • Mezuniyet Şartı: Lisans programından mezun olmak için gerekli yasal zorunluluk

⚖️ AYBÜ Yasal Dayanak

  • Yönetmelik: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
  • Gereklilik: "Bitirme projesi hazırlayarak başarılı olmalıdır"
  • Format: Fakülte Yönetim Kurulu tarafından belirlenen yazım kurallarına uygun
  • Danışmanlık: Her öğrenciye bir öğretim üyesi danışman atanır

🏆 Spor Bilimlerinde Bitirme Projesi Örnekleri

  • Deneysel: "Pliometrik Antrenmanın Dikey Sıçrama Performansına Etkisi: 8 Haftalık Müdahale"
  • Betimsel: "Türkiye'de Spor Psikolojisi Danışmanlık Hizmetlerinin Mevcut Durumu"
  • Literatür Taraması: "HIIT Antrenmanının Dayanıklılık Sporlarında Kullanımı: Sistematik Review"
  • İlişkisel: "Sporcularda Mental Dayanıklılık ve Yarışma Kaygısı Arasındaki İlişki"
📚Bu Derste Neler Öğreneceğiz?
📋
Yazım Kuralları
Yazım formatı, bölümler, kaynakça
✏️
Biçim Standartları
Font, kenar boşlukları, tablo/şekil
📚
Kaynakça
Dergi, kitap, tez, elektronik kaynak
⚖️
Etik Kurul
İnsan deneyleri, intihal, beyan

📊 Bitirme Projesi Hazırlama Süreci

1 Danışman Ataması 2 Konu Belirleme 3 Literatür Tarama 4 Etik Kurul (Gerekirse) 5 Veri Toplama 6 Yazım Süreci 7 Teslim (3 CD + Basılı) 8 Savunma + Değerlendirme Bitirme Projesi Hazırlama Süreci (Ortalama 6-12 ay)

📚 BİTİRME PROJESİ TEMEL KAVRAMLAR

🎯 Ana Konu: Bitirme projesinin tanımı, türleri ve akademik önemi
🎓Bilimsel Yeterlilik Göstermenin Önemi

Bitirme Projesi, spor bilimleri lisans programının nihai akademik ürünü olarak, öğrencinin bilimsel düşünme ve araştırma becerilerini ortaya koyduğu formal belgedir. Bu süreç, bilimsel bilginin üretimi, organizasyonu ve sunumu konusundaki yeterliliğin göstergesidir. Lisans eğitiminde öğrenilen teorik bilgilerin pratiğe dönüştürülmesi ve bilimsel yöntemlerin uygulanması yoluyla mezuniyet yeterliliği kazanılır.

🔬 Spor Bilimleri Fakültesi Bitirme Projesi Özellikleri

Özellik Açıklama AYBÜ Spor Bilimleri Lisans
Zorunluluk Mezuniyet için zorunlu akademik çalışma Son yıl (8. yarıyıl) dersi
Süre Proje hazırlama ve teslim süresi 1 akademik yıl (2 yarıyıl)
Sayfa Sayısı Minimum ve maksimum sayfa aralığı 30-50 sayfa (kaynaklar hariç)
Proje Türü Literatür taraması veya sınırlı uygulama Betimsel çalışma veya mini deney (n=10-30)
Akademik Hedef Öğrencinin kazanması gereken yetkinlikler Bilimsel yöntem bilgisi, literatür tarama, rapor yazma, sunum becerisi

⚖️ AYBÜ Spor Bilimleri Fakültesi Lisans Bitirme Projesi Yazım Kuralları

  • Bitirme Projesi Zorunluluğu: Mezuniyet için mutlaka bir bitirme projesi hazırlanmalı ve sunulmalıdır
  • Danışman Ataması: 7. yarıyılda bir danışman öğretim üyesi atanır
  • Yazım Kuralları: AYBÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dönem Projesi Yazım Kılavuzu standartlarına uygun olmalıdır
  • Etik Kurul: İnsan katılımcılarla yapılan çalışmalar için AYBÜ Etik Kurulu onayı gereklidir
  • Format: Times New Roman 12 pt, 1.5 satır aralığı, sol kenar 4cm diğer kenarlar 2.5cm, A4 kağıt
  • Teslim: Bölüm koordinatörlüğüne PDF + basılı kopya + sunum dosyası
  • Sunum: 15-20 dakika sözlü sunum + soru-cevap (jüri önünde)

🏆 Spor Bilimlerinde Bitirme Projesi Türleri ve Örnekleri

  • 1. Deneysel Araştırma (Experimental Research): Sınırlı örneklemle müdahale çalışması
    • Örnek: "8 Haftalık Kuvvet Antrenmanının Genç Haltercilerde Koparma Performansına Etkisi" (n=24)
  • 2. Betimsel Araştırma (Descriptive Research): Mevcut durum tespiti ve anket/ölçüm
    • Örnek: "Türkiye 1. Futbol Ligi'nde Oyun Analizi: Hücum Stratejilerinin Başarı Üzerine Etkisi"
  • 3. Literatür Taraması (Literature Review): Sistematik kaynak sentezi
    • Örnek: "Dayanıklılık Sporlarında HIIT Antrenman Protokolleri: Sistematik Derleme"
  • 4. İlişkisel Araştırma (Correlational Research): Değişkenler arası ilişki analizi
    • Örnek: "Genç Sporcularda Mental Dayanıklılık ve Yarışma Kaygısı İlişkisi"

📋 PROJE YAPISI VE BÖLÜMLER

🎯 Ana Konu: AYBÜ Dönem Projesi'nin yapısal bileşenleri ve organizasyonel hiyerarşisi
📚Dönem Projesini Oluşturan Bölümler

A) ÖN SAYFALAR

Sıra Bölüm Adı Açıklama
1 Dış Kapak Ciltleme kapağı
2 İç Kapak Başlık, yazar, üniversite bilgileri
3 Kabul ve Onay Sayfası Jüri imzaları
4 Beyan Sayfası Özgünlük beyanı + mavi imza
5 Teşekkür İsteğe bağlı, kısa
6 İçindekiler Tüm başlıklar + sayfa no
7 Özet (Türkçe) Max 300 kelime + anahtar kelimeler
8 Abstract (İngilizce) Max 300 kelime + keywords
9 Simgeler ve Kısaltmalar Gerekirse (VO2max, BMI vs.)
10 Şekil/Tablo Dizini Gerekirse (3+ tablo/şekil varsa)

B) PROJE METNİ

  • 1. GİRİŞ: Problem tanımı, literatür taraması, araştırmanın önemi, amaç ve hipotezler
  • 2. GENEL BİLGİLER: Teorik çerçeve, kavramsal temeller (bazı bölümlerde "Literatür" başlığı)
  • 3. PROJE YÖNTEMİ: Araştırma deseni, örneklem, veri toplama, istatistiksel analiz
  • 4. BULGULAR VE TARTIŞMA: Sonuçlar + literatürle karşılaştırma (birleştirilebilir veya ayrı 2 bölüm)
  • 5. SONUÇ VE ÖNERİLER: Ana bulgular özeti, pratiğe dönük öneriler, gelecek araştırma önerileri

C) KAYNAKLAR

Alfabetik sırayla, dergi makalesi/kitap/tez formatında

D) EKLER

  • Ek 1: Etik Kurul Onay Belgesi (gerekirse)
  • Ek 2: Anket/Ölçek (gerekirse)
  • Ek 3: Özgeçmiş

💡 Her Bölümün İşlevi ve Önemi

  • Ön Sayfalar: Projenin kimliği ve özeti - Jüri önce buraya bakar
  • Giriş: "Neden bu araştırmayı yaptık?" sorusunun yanıtı - Motivasyon ve boşluk
  • Genel Bilgiler: Okuyucuyu konuya hazırlar, teorik altyapıyı kurar
  • Yöntem: "Nasıl yaptık?" - Tekrarlanabilirlik için metodolojik detay
  • Bulgular/Tartışma: "Ne bulduk ve ne anlama geliyor?" - Bilimsel katkının özü
  • Sonuç: "Genel resim ne?" - Özet ve pratiğe dönük çıkarımlar

✏️ BİÇİM STANDARTLARI

🎯 Ana Konu: AYBÜ bitirme projesi tipografik düzen ve biçimlendirme kuralları
📐Tipografik ve Sayfa Düzeni Standartları (Typographic Standards)

Bitirme projelerinde tipografik tutarlılık (typographic consistency) ve biçimsel standardizasyon (format standardization), akademik yazının görsel bütünlüğünü ve okunabilirliğini sağlar. AYBÜ Spor Bilimleri Fakültesi yazım kılavuzu (2024), APA 7 referans formatını temel alırken, sayfa düzeni konusunda kurumsal standartlar belirlemiştir.

Biçim Öğesi Standart Açıklama
Font (Yazı Tipi) Times New Roman
12 punto (pt)
Ana metin için. Başlıklar, tablo/şekil başlıkları aynı font
Kenar Boşlukları
(Margins)
Sol: 4 cm
Sağ, Üst, Alt: 2.5 cm
Sol kenar ciltleme için geniş. Tüm sayfalarda aynı
Paragraf Girintisi 1 Tab (1.27 cm)
içeriden başlar
Her paragrafın ilk satırı girintili. Space tuşu kullanma!
Hizalama (Alignment) İki yana yasla
(Justify)
Hem sağ hem sol kenarlar düz. Profesyonel görünüm
Satır Aralığı
(Line Spacing)
1.5 satır
(1.5 lines)
Okunabilirlik için. Kaynakça, tablo içi: 1.0 satır
Hece Bölme
(Hyphenation)
YAPMA! Kelimeleri satır sonunda bölme. Word'de "Otomatik hece bölme" kapat

📑 Başlık Hiyerarşisi ve Numaralandırma

Seviye Biçim Örnek
1. Düzey
(Bölüm)
BÜYÜK HARF, KALIN (BOLD)
Ortalı, 12 pt
1. GİRİŞ
2. Düzey
(Alt bölüm)
İlk Harfler Büyük, Kalın (Bold)
Sola dayalı, 12 pt
1.1. Araştırmanın Amacı
3. Düzey
(Alt başlık)
küçük harf, kalın (bold)
Sola dayalı, 12 pt
1.1.1. spesifik hedefler

🖼️ Tablo ve Şekil Düzeni

  • Başlık Konumu: Tablolarda üstte, şekillerde altta
  • Başlık Formatı: Tablo 1. veya Şekil 1. (kalın), açıklama normal
  • Hizalama: Sayfada ortalı, kenar boşluklarından taşmayacak şekilde
  • Numaralandırma: Bölüm bazlı (Tablo 2.1, 2.2...) veya sıralı (Tablo 1, 2, 3...)
  • Kaynak Belirtme: Tablo/şekil altında küçük punto (10 pt): Kaynak: Yazar, 2023

⚠️ Yaygın Biçim Hataları

  • Hece Bölme Hatası: "antre-nman", "spor-cu" gibi satır sonunda kelime bölme → Çözüm: Word'de Düzen → Hece Bölme → Kapat
  • Farklı Font Kullanımı: Bir bölüm Arial, diğeri Times → Çözüm: Tüm metni seç (Ctrl+A), Times New Roman 12 pt uygula
  • Yanlış Kenar Boşlukları: Her sayfa farklı margin → Çözüm: Sayfa Düzeni → Kenar Boşlukları → Özel (Sol 4cm, Diğer 2.5cm)
  • Space ile Girinti: Tab yerine Space tuşuyla girinti → Çözüm: Paragraf ayarları → İlk satır: 1.27 cm
  • İki Boşluk Bırakma: Noktalamadan sonra 2 boşluk (eski daktilo alışkanlığı) → Çözüm: Bul-Değiştir: iki boşluk → tek boşluk
  • Tablo Kenardan Taşma: Geniş tablolar sayfa dışına çıkıyor → Çözüm: Tablo Özellikleri → Boyutlandırma: Sayfa genişliğine sığdır

✍️ Noktalama ve Boşluk Kuralları

Durum Doğru Yanlış
Noktalama sonrası spor, antrenman, beslenme spor,antrenman,beslenme
Noktalama öncesi performans artar. performans artar .
Parantez içi (VO2max) ( VO2max )
Sayfa Düzeni (Page Layout) 4 cm 2.5 cm 2.5 cm Metin Alanı Times New Roman 12pt 1.5 satır aralığı İki yana yasla Başlık Hiyerarşisi: 1. GİRİŞ 1.1. Araştırmanın Amacı 1.1.1. spesifik hedefler Biçim Standardizasyonu

📄 ÖN SAYFALAR

🎯 Ana Konu: Bitirme projesi ön sayfaları düzeni ve içerik gereksinimleri
📋Ön Sayfaların Yapısal Düzeni ve Akademik Standartları

Bitirme projelerinde ön sayfalar (front matter), projenin tanımlayıcı kimlik bilgilerini (identifying metadata) ve akademik etik beyanlarını (ethical declarations) içerir. Bu sayfalar, kurumsal standartlara uygun formatta hazırlanmalı ve belirli bir sırada düzenlenmelidir (AYBÜ Yazım Kılavuzu, 2024).

📑 Ön Sayfa Sıralaması ve İçerik Gereksinimleri

Sayfa Biçim Özellikleri İçerik
1. Dış Kapak Ciltli, 16 pt koyu başlık
14 pt diğer metinler
AYBÜ amblemi: 3.5x3.5 cm
Proje başlığı + Öğrenci adı + Fakülte/Bölüm + Ay Yıl
2. İç Kapak Dış kapak ile aynı
Renksiz baskı
Dış kapakla identik içerik
3. Kabul/Onay Sayfası Jüri üyesi imzaları
12 pt Times New Roman
Danışman + 2 Jüri üyesi bilgileri ve imza alanları
4. Beyan Sayfası Öğrenci el yazısı imzası
Mavi mürekkep!
Özgünlük beyanı + Etik ihlal yok + İmza
5. Teşekkür İsteğe bağlı
Max 1 sayfa
12 pt, 1.5 satır aralığı
Danışman, jüri, destekleyenler, kurum/kuruluşlar
6. İçindekiler Otomatik oluştur (Word)
Noktalı liderli (dotted leader)
Sayfa numaraları sağda
Tüm başlıklar (1, 1.1, 1.1.1...) + Sayfa numaraları

✅ Teşekkür Sayfası Örneği

TEŞEKKÜR

Bitirme projemde beni yönlendiren, bilgi ve deneyimlerini paylaşan değerli danışman hocam Doç. Dr. İzzet İNCE'ye; spor bilimleri alanındaki perspektifimi genişleten Dr. Öğr. Üyesi Cihat ÇİFTÇİ'ye; ölçüm süreçlerinde yardımcı olan arkadaşım Ali Gökalp'e; ve bu süreçte her zaman yanımda olan aileme teşekkürlerimi sunarım.

Seyfullah ÇELİK
Ankara, 2024

Not: Teşekkür sayfası kişisel ve samimi olmalıdır. Yukarıdaki örnek bir şablondur; kendi deneyiminize göre özelleştirin.

📜 Beyan Sayfası TAM METNİ

BEYAN

Bu dönem projesinin kendi çalışmam olduğunu, hazırlamamda başvurduğum bütün kaynakları akademik kurallara uygun olarak belirttiğimi ve projenin içeriğini hiçbir şekilde, herhangi bir yerde sunamayacağımı, intihal içermediğini, patent ve telif haklarını ihlal edici etik dışı davranışımın olmadığını beyan ederim.

Adı Soyadı: __________________________
İmza: (Mavi mürekkep kalem ile imzalanmalıdır)
Tarih: __________________________

Kritik Uyarı: Beyan sayfası mavi mürekkep kalemle el yazısıyla imzalanmalıdır. Dijital imza veya siyah kalem kabul edilmez!

🏛️ Dış/İç Kapak Düzeni

Öğe Konum & Biçim Örnek
AYBÜ Amblemi Üst ortada
3.5 cm x 3.5 cm
[Logo resmi]
Üniversite Adı Amblem altı, ortalı
14 pt, koyu
ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ
Proje Başlığı Sayfa ortası, ortalı
16 pt, BÜYÜK HARF, KALIN
KUVVET ANTRENMANININ GENÇ HALTERCİLERDE KOPARMA PERFORMANSINA ETKİSİ
Öğrenci Bilgisi Alt bölüm, ortalı
12 pt
Hazırlayan: Ahmet YILMAZ
Öğrenci No: 123456789
Tarih En alt, ortalı
14 pt
ANKARA - 2024
LOGO ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ PROJE BAŞLIĞI (16 pt, BÜYÜK HARF, KALIN) Hazırlayan: AD SOYAD Öğrenci No: 123456789 ANKARA - 2024 Dış/İç Kapak Düzeni

📝 ÖZET VE ABSTRACT

🎯 Ana Konu: Türkçe Özet ve İngilizce Abstract yazım standartları
📄Özet ve Abstract: Yapısal Gereksinimler (Abstract Structural Requirements)

Özet (Abstract), bitirme projesinin özlü sentezi (concise synthesis)dir. Okuyucuya araştırmanın amacını, yöntemini, bulgularını ve sonucunu kısa formda sunar. AYBÜ yazım kılavuzu, maksimum 300 kelime ve 1 sayfa sınırı belirler. Özet, hem Türkçe hem İngilizce olarak hazırlanmalıdır (APA 7, 2020).

Özellik Standart Açıklama
Uzunluk Max 300 kelime
1 sayfa
Word Count aracıyla kontrol edin. 300'ü geçmeyin!
Font Times New Roman
12 punto
Ana metin ile aynı font
Paragraf Tek paragraf
Girintisiz (blok)
İlk satır girintisi yok. Tam blok metin
Satır Aralığı 1.5 satır Ana metin ile tutarlı
Anahtar Kelimeler 3-8 kelime
Alfabetik sıralı
Virgülle ayrılmış
Özet altında ayrı satırda: Anahtar Kelimeler: antrenman, performans, sıçrama
Dil Türkçe + İngilizce
(Her ikisi de zorunlu)
Türkçe Özet ilk, Abstract ikinci sayfa

🏗️ Özet Yapısı: Dört Temel Bileşen

  • 1. Amaç (Purpose): "Bu çalışmanın amacı..." ile başlayın. Araştırma sorusunu net belirtin (1-2 cümle)
  • 2. Yöntem (Method): Katılımcılar, tasarım, ölçüm araçları, işlem (3-4 cümle)
  • 3. Bulgular (Results): Ana istatistiksel sonuçlar, sayısal veriler (p değerleri, ortalamalar, etki büyüklüğü) (3-4 cümle)
  • 4. Sonuç (Conclusion): Bulguların yorumu, pratik öneriler (1-2 cümle)

✅ Spor Bilimleri Özet Örneği

ÖZET

[Amaç] Bu çalışmanın amacı, 8 haftalık kuvvet antrenman programının genç haltercilerde koparma performansı ve maksimal kuvvet üzerindeki etkilerini incelemektir. [Yöntem] Çalışmaya 16-18 yaş arası 24 erkek halterci gönüllü olarak katılmıştır. Katılımcılar rastgele iki gruba ayrılmıştır: kuvvet antrenman grubu (n=12) ve kontrol grubu (n=12). Antrenman grubu, haftada 4 gün, 90 dakikalık kuvvet egzersizleri (squat, pull, jerk) %80-95 1RM yoğunluğunda gerçekleştirmiştir. 1RM koparma (kg), maksimal kuvvet (squat 1RM) ve patlayıcı güç (dikey sıçrama) ön-test ve son-testte ölçülmüştür. [Bulgular] 8 hafta sonunda, antrenman grubunda 1RM koparma %15.9 artarken (ön-test: 67.5±4.2 kg, son-test: 78.2±5.1 kg; p<0.001, d=1.94), kontrol grubunda anlamlı değişiklik gözlenmemiştir (p=0.58). Squat 1RM antrenman grubunda %12.3 artmış (p<0.01), dikey sıçrama %8.7 yükselmiştir (p<0.05). Gruplar arası ANCOVA analizi, antrenman grubunun lehine anlamlı fark göstermiştir (F=22.18, p<0.001). [Sonuç] Sistematik kuvvet antrenmanı, genç haltercilerde koparma performansını ve maksimal kuvveti önemli ölçüde artırmaktadır. Antrenörlerin sezon öncesi hazırlık döneminde yüksek yoğunluklu kuvvet egzersizlerini programlarına dahil etmeleri önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler: halter, koparma, kuvvet antrenmanı, maksimal kuvvet, performans

[Kelime Sayısı: 287 kelime]

🌍 Özet vs Abstract Farkı

Özellik Türkçe Özet İngilizce Abstract
Dil Türkçe İngilizce
İçerik Aynı içerik Aynı içerik (kelimesi kelimesine çeviri)
Kelime Sayısı Max 300 kelime Max 300 kelime (İngilizce'de biraz daha az olabilir)
Sayfa Sırası İlk sayfa (Ön sayfalarda 1. sırada) İkinci sayfa (Türkçe Özet'ten hemen sonra)
Anahtar Kelimeler Anahtar Kelimeler: antrenman, halter, koparma... Keywords: training, basketball...

Not: İngilizce Abstract, Türkçe Özet'in birebir çevirisi olmalıdır. İçerik, yapı, istatistiksel değerler tamamen aynı olmalıdır. Sadece dil farklıdır.

⚠️ Özet Yazarken Sık Yapılan Hatalar

  • 300 kelimeyi aşma: Word → Gözden Geçir → Kelime Sayısı ile kontrol edin. Gerekirse cümleleri kısaltın
  • Giriş/Tartışma karıştırma: Özet, sadece çalışmanızı özetler. Genel literatür bilgisi veya uzun tartışma eklemeyin
  • Sayısal veri eksikliği: Bulgularda mutlaka istatistiksel sonuçlar verin: ortalamalar, standart sapmalar, p değerleri, etki büyüklüğü
  • Sonuç bölümü yok: Bulguların pratik anlamını 1-2 cümleyle belirtin. Sadece sayılarla bitirmeyin
  • Anahtar kelimeler sırasız: Alfabetik sıraya koyun. Doğru: antrenman, halter, koparma, performans; Yanlış: performans, koparma, halter, antrenman
  • İngilizce çeviri hatası: Google Translate kullanmayın! Akademik İngilizce bilen birine kontrol ettirin
Özet Yapısı (Abstract Structure) 1. AMAÇ (Purpose) 1-2 cümle 2. YÖNTEM (Method) 3-4 cümle 3. BULGULAR (Results) 3-4 cümle + istatistik 4. SONUÇ (Conclusion) 1-2 cümle ANAHTAR KELİMELER (Keywords: 3-8 kelime, alfabetik) TOPLAM: MAX 300 KELİME 1 sayfa, 12 pt Times New Roman, 1.5 satır aralığı Özet Bileşenleri ve Uzunluk Dağılımı

📝 GİRİŞ BÖLÜMÜ

🎯 Ana Konu: Araştırma projesinin temelini oluşturan giriş bölümünün yapısı ve yazım stratejileri
🎯Giriş Bölümünün Temel Bileşenleri

Giriş bölümü, okuyucuyu araştırmanın bağlamına yavaşça sokarak problemi netleştirir ve çalışmanın gerekçesini ortaya koyar. Huniye benzer bir yapı izler: genel bilgilerden başlayarak spesifik araştırma sorusuna doğru daralan bir yol haritası sunar.

Bileşen İçerik ve Amaç Stratejik Yaklaşım
1. Problem Tanımı ve Kapsam Araştırma konusunun genel çerçevesi, problemin tanımı ve sınırları Genel → Özele doğru daralma, okuyucuya bağlam sunma
2. Literatür Taraması Konuyla ilgili mevcut bilimsel yayınlar, teorik temeller ve önceki bulgular Her iddia kaynak göstererek desteklenmeli, kronolojik veya tematik akış
3. Çalışmanın Önemi Araştırmanın literatüre katkısı, yöntemsel yenilik, pratik uygulamalar Bilim dünyasına ve uygulamaya nasıl katkı sağlanacağını açıklama
4. Hipotez ve Amaç Araştırmanın net amacı ve sınanacak hipotezler (SON paragrafta) Giriş bölümünün doruk noktası, açık ve ölçülebilir ifadeler

⚠️ GİRİŞ BÖLÜMÜNDE YAPILMAMASI GEREKENLER

Kritik Uyarı: Giriş bölümü materyal-metot, bulgular ya da tartışmaya ait bilgileri İÇERMEMELİDİR. Giriş bölümü sadece problemi tanımlar, literatürü özetler ve araştırmanın gerekçesini sunar. Nasıl yapıldığı (yöntem), ne bulunduğu (bulgular) veya ne anlama geldiği (tartışma) giriş bölümünün konusu değildir.

  • ❌ Yöntem detaylarına girmek: "Çalışmamızda 30 sporcu randomize edildi ve 8 hafta antrenman uygulandı"
  • ❌ Bulguları açıklamak: "Deney grubu kontrol grubuna göre %15 daha yüksek performans gösterdi"
  • ❌ Tartışma yapmak: "Bulgularımız Smith et al. (2023) ile uyumlu ancak Jones (2022) ile çelişmektedir"
  • ✅ Doğru yaklaşım: Literatürdeki boşlukları ve çalışmanın neden gerekli olduğunu anlatmak

✅ Spor Bilimleri Giriş Örneği

"Genç futbolcularda pliometrik antrenman yöntemlerinin performans üzerine etkileri son yıllarda önemli bir araştırma alanı haline gelmiştir (Smith & Johnson, 2023). Literatürde pliometrik antrenmanın yetişkin sporcular üzerindeki etkileri kapsamlı şekilde incelenmiş olsa da (Williams et al., 2022; Garcia, 2021), adolesan dönemdeki sporcularda bu antrenman modalitesinin optimal dozajı ve uzun dönem etkileri hakkında sınırlı veri mevcuttur (Lee & Park, 2024). Bu bilgi boşluğu, genç sporcuların antrenman programlarının planlanmasında belirsizlikler yaratmaktadır.

Bu çalışmanın amacı, 14-16 yaş arası genç futbolcularda 8 haftalık pliometrik antrenman programının dikey sıçrama performansı, sprint hızı ve çeviklik üzerine etkisini incelemektir. Hipotezimiz, pliometrik antrenman uygulayan grubun kontrol grubuna kıyasla tüm performans parametrelerinde anlamlı artış göstereceği yönündedir."

💡 Giriş Yazım Stratejileri

  • 📐 Huniye Modeli (Inverted Pyramid): Genel bilimsel konseptlerden başlayın → Spesifik popülasyon ve konuya daraltın → Son paragrafta net amaç ve hipotez sunun
  • 📚 Kaynak Yoğunluğu: Her iddia mutlaka kaynak ile desteklenmelidir. Özellikle kritik iddialarda birden fazla kaynak kullanımı güvenilirliği artırır
  • 🎯 Net Sonlandırma: Son paragraf araştırmanın amacını ve hipotezini açık, ölçülebilir ve test edilebilir şekilde ifade etmelidir
  • 🔗 Bağlamsal Akış: Her paragraf bir önceki ile mantıksal bağlantı kurmalı, okuyucuyu adım adım araştırma sorusuna taşımalıdır
  • ⚖️ Denge: Literatürde hem destekleyici hem çelişkili bulgulara yer verin, tarafsız bir perspektif sunun

🔬 MATERYAL VE YÖNTEM BÖLÜMÜ

🎯 Ana Konu: Araştırmanın tekrarlanabilir şekilde nasıl gerçekleştirildiğini açıklayan metodolojik yapı
🧪Materyal ve Yöntem Bölümünün Temel Bileşenleri

Materyal ve Yöntem bölümü, araştırmanın "reçetesi" olarak işlev görür. Bu bölüm o kadar detaylı yazılmalıdır ki, başka bir araştırmacı aynı prosedürü uygulayarak çalışmayı tekrarlayabilsin (replicability - tekrarlanabilirlik). Metodolojik şeffaflık bilimsel araştırmanın temel direğidir.

Bileşen İçerik ve Detay Düzeyi Spor Bilimleri Örneği
Araştırma Deseni
(Research Design)
Deneysel: RCT, quasi-experimental
Betimsel: Survey, kesitsel çalışma
İlişkisel: Korelasyonel, regresyon
"Randomize kontrollü deneysel desen kullanıldı (RCT). Katılımcılar randomizasyon yazılımı (Random.org) ile deney ve kontrol grubuna atandı."
Örneklem
(Sample)
n=? Kaç katılımcı?
Demografik: Yaş, cinsiyet, spor dalı
Dahil etme/hariç tutma kriterleri
Örnekleme yöntemi: Rastgele, tabakalı, amaçlı
"Çalışmaya 14-16 yaş arası genç futbolcular (n=40, 32 erkek, 8 kadın) dahil edildi. Katılımcılar en az 2 yıl futbol geçmişine sahipti ve son 6 ayda kas-iskelet sistemi yaralanması öyküsü yoktu."
Veri Toplama
(Data Collection)
Testler: Hangi testler, protokol detayları
Anketler: Geçerli/güvenilir ölçekler, Cronbach α
Cihazlar: Marka, model, hassasiyet
Tarih: Veri toplama tarihleri
"Dikey sıçrama Sargent protokolü ile (Takei Digital Jump Meter, Japonya, ±1mm hassasiyet), 20m sprint fotoselli zamanlama sistemi ile (Brower Timing Systems, ABD, ±0.01s) ölçüldü. Ölçümler Kasım 2024'te gerçekleştirildi."
İstatistiksel Analiz
(Statistical Analysis)
Yazılım: SPSS, R, Python
Testler: t-test, ANOVA, korelasyon
Anlamlılık: p<0.05 veya CI %95
Effect size: Cohen's d, η²
"Veriler SPSS 27.0 ile analiz edildi. Gruplar arası farklar için bağımsız örneklem t-testi, grup içi değişim için paired t-test kullanıldı. Anlamlılık düzeyi p<0.05, effect size Cohen's d ile hesaplandı."

⚠️ ETİK KURUL ONAYI ZORUNLULUĞU

Kritik Gereklilik: İnsan ve hayvanlar üzerinde gerçekleştirilecek tüm deneysel çalışmalarda belirli etik kurallara uyulması ZORUNLUDUR. Etik kurul onayı olmadan gerçekleştirilen çalışmalar bilimsel dergilerde yayınlanamaz ve akademik geçerliliği olmaz.

  • 📋 Etik Kurul Onayı: Üniversite veya kurum etik komitesinden onay alınmalı (Protokol No: XXXX, Tarih: XX/XX/XXXX)
  • 📝 Aydınlatılmış Onam (Informed Consent): Katılımcılara çalışma hakkında detaylı bilgi verilmeli ve yazılı onam alınmalı
  • 🔒 Gizlilik ve Güvenlik: Katılımcı verilerinin nasıl korunacağı ve depolanacağı açıklanmalı (GDPR/KVKK uyumu)
  • ✅ Helsinki Deklarasyonu: Tıbbi araştırmalarda etik prensipler (WMA, 2013) uygulanmalı
  • 💡 Örnek İfade: "Çalışma, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Etik Kurulu tarafından onaylandı (Karar No: 2024/156, Tarih: 15.09.2024). Tüm katılımcılardan Helsinki Deklarasyonu prensiplerine uygun olarak yazılı bilgilendirilmiş onam alındı."

✅ Spor Bilimlerine Özgü Test Protokolleri

🫁 VO2max Testi

Bruce protokolü kullanılarak koşu bandında maksimal oksijen tüketimi ölçümü. Her 3 dakikada hız ve eğim artışı.

⚡ Wingate Anaerobik Test

Bisiklet ergometresinde 30 saniye maksimal pedal çevirme ile anaerobik güç ve kapasite ölçümü.

🦘 Dikey Sıçrama

Sargent testi veya jump mat ile alt ekstremite patlayıcı güç ölçümü. Countermovement jump (CMJ) protokolü.

🏃 20 Metre Sprint

Fotoselli zamanlama sistemi ile lineer sprint hızı ölçümü. 0-10m ve 10-20m split süreleri kaydedilir.

💡 Yöntem Yazımında Dikkat Edilecek Hususlar

  • ✏️ Net (Clear): Belirsizlik bırakmadan her adımı açıklayın. "Antrenman yapıldı" yerine "8 hafta boyunca haftada 3 gün, seans başına 60 dakika pliometrik antrenman uygulandı"
  • 🔁 Tekrarlanabilir (Replicable): Başka bir araştırmacı aynı prosedürü uygulayabilmeli. Tüm parametreler (yoğunluk, süre, tekrar sayısı) belirtilmeli
  • 📊 Detaylı (Detailed): Cihaz markaları, modelleri, hassasiyet düzeyleri, kalibrasyon bilgileri verilmeli
  • 📏 Standartlaştırılmış (Standardized): Uluslararası kabul görmüş protokoller kullanıldığında kaynak gösterilmeli (örn: Bruce protokolü, Wingate testi)
  • ⏰ Zamansal Bilgi: Veri toplama tarihleri, ölçüm saatleri (sabah/akşam), müdahale süresi net olmalı

📊 BULGULAR VE TARTIŞMA BÖLÜMÜ

🎯 Ana Konu: Verilerin görselleştirilmesi, sunumu ve bilimsel literatür bağlamında yorumlanması
📈Tablo ve Şekil Hazırlama Kuralları

Bulgular bölümünde verilerinizi okuyucuya net, anlaşılır ve bilimsel standartlara uygun şekilde sunmanız kritik öneme sahiptir. Tablo ve şekiller sadece dekoratif değil, verinizin hikayesini anlatan bilimsel araçlardır. Doğru formatlanmış görseller, bulguların hızlı kavranmasını sağlar ve yayın kalitesini doğrudan etkiler.

Özellik Tablolar (Tables) Şekiller ve Resimler (Figures & Images)
Numaralandırma Tablo 1. (KOYU - Bold)
Ardışık sırayla: Tablo 1., Tablo 2., Tablo 3.
Şekil 1. veya Resim 1. (KOYU - Bold)
Grafik = Şekil, Fotoğraf = Resim
Açıklama Yeri ÜSTTE (Above)
Önce başlık, sonra tablo görünür
ALTTA (Below)
Önce şekil/resim, sonra açıklama
Aralık (Spacing) Açıklama ile tablo arasında 1 satır boşluk Şekil ile açıklama arasında 1 satır boşluk
Hizalama (Alignment) Ortalı (Centered) olmalı. Kenar boşluklarına taşmamalı. Sayfa içine sığmalı.
Kaynak Gösterimi Başkasının tablosu/şeklini kullanıyorsanız: Açıklama sonuna "(Kaynak: Smith et al., 2023)" ekleyin + Metin içinde atıf yapın

⚠️ İyi vs Kötü Tablo Örnekleri

✅ İYİ TABLO ÖRNEĞİ

Tablo 1. Deney ve kontrol grubu ön-test sonuçları

Değişken Deney (n=20) Kontrol (n=20) p
Yaş (yıl) 15.2±0.8 15.1±0.7 0.672
Boy (cm) 168±5.2 167±4.8 0.521

Değerler ortalama±standart sapma olarak sunulmuştur.

  • ✓ Başlık açıklayıcı ve spesifik
  • ✓ Birimler (yıl, cm) belirtilmiş
  • ✓ İstatistiksel değerler var (p, ±SD)
  • ✓ Örneklem büyüklüğü (n) gösterilmiş
❌ KÖTÜ TABLO ÖRNEĞİ

Tablo

- Grup 1 Grup 2
Yaş 15.2 15.1
Boy 168 167
  • ✗ Başlık belirsiz ve numarasız
  • ✗ Birimler belirtilmemiş
  • ✗ İstatistiksel bilgi yok (±SD, p değeri)
  • ✗ Grup isimleri muğlak ("Grup 1"?)
  • ✗ Ham veri sunulmuş, analiz yok

✅ Spor Bilimleri Bulgular Sunum Örneği

Tablo 1. Deney ve kontrol grubu dikey sıçrama performansı ön-test ve son-test sonuçları

Grup Ön-test (cm) Son-test (cm) Değişim (%) p değeri
Deney (n=20) 45.2±3.1 52.1±3.5 +15.3% <0.001*
Kontrol (n=20) 44.8±2.9 45.3±3.0 +1.1% 0.412

Değerler ortalama±standart sapma olarak sunulmuştur. *p<0.001 istatistiksel olarak anlamlı fark.

Metin İçi Sunum: "Deney grubu dikey sıçrama performansında ön-testten son-teste %15.3 artış gösterirken (45.2±3.1 cm → 52.1±3.5 cm, p<0.001), kontrol grubunda anlamlı değişim gözlenmedi (44.8±2.9 cm → 45.3±3.0 cm, p=0.412). Gruplar arası son-test karşılaştırması deney grubu lehine anlamlı fark ortaya koydu (p<0.001, Cohen's d=2.14)."

💡 Tartışma Bölümü: Bulguları Literatürle Bağlama

Tartışma bölümü, bulgularınızı literatür bağlamında yorumladığınız yerdir. Ham sonuçları tekrar etmek yerine, bulgularınızın ne anlama geldiğini, diğer çalışmalarla nasıl örtüştüğünü veya çeliştiğini, mekanizmaları ve pratik uygulamaları açıklarsınız.

  • 🔗 Literatür Entegrasyonu: Her bulguyu önceki araştırmalarla ilişkilendirin. "Bulgumuz Smith et al. (2023) ile uyumludur" veya "Ancak Jones (2022) farklı sonuçlar rapor etmiştir"
  • ⚙️ Mekanizma Açıklaması: Bulguların altında yatan fizyolojik, biyomekanik veya psikolojik mekanizmaları açıklayın
  • 🎯 Pratik Uygulamalar: Bulguların antrenörler, sporcular veya klinisyenler için ne anlama geldiğini belirtin
  • ⚠️ Sınırlılıklar (Limitations): Çalışmanızın metodolojik sınırlarını dürüstçe belirtin (örneklem büyüklüğü, kontrol edilemeyen değişkenler)
  • 🔮 Gelecek Araştırmalar: Bulgularınızın açtığı yeni araştırma sorularını önerin

📚 KAYNAKÇA FORMATI VE KAYNAK GÖSTERME

🎯 Ana Konu: Vancouver atıf sistemi ile doğru kaynak gösterme teknikleri
📖Vancouver Atıf Sistemi (Vancouver Citation Style)

Vancouver Sistemi: Tıp ve sağlık bilimleri alanında yaygın olarak kullanılan sayısal (numeric) atıf sistemidir. Metinde kaynaklar numaralarla gösterilir, kaynakça listesinde ise bu numaralara göre sıralanır. Uluslararası Tıp Dergileri Editörleri Komitesi (International Committee of Medical Journal Editors - ICMJE) tarafından geliştirilmiştir.

📝 Kaynak Türlerine Göre Format Örnekleri

1️⃣ Dergi Makalesi

Format: Yazar(lar) Soyadı Baş harf(ler)i. Makale başlığı, Dergi Adı, Yıl, Cilt(Sayı):Sayfa aralığı.

Örnek: Pancarci SM, Ari UÇ, Atakisi O, Güngör O, Ciğremiş Y, Bollwein H. Nitric oxide concentrations, estradiol-17β progesterone ratio in follicular fluid and COC quality with respect to perifollicular blood flow in cows, Animal Reproduction Science, 2012, 130(1-2):9-15.

💡 Not: Dergi adı kısaltılmadan tam yazılır. Cilt numarası kalın, sayı numarası parantez içinde verilir.

2️⃣ Kitap

Format: Yazar(lar) Soyadı Baş harf(ler)i. Kitap Adı, Baskı sayısı. Yayın yeri, Yayınevi, Yıl: Sayfa aralığı.

Örnek: Norman AW, Litwack G. Hormones, 2nd ed. California, Academic Press, 1997: 67-72.

💡 Not: İlk baskı ise "1st ed." yazılmaz, sadece 2. ve sonraki baskılar belirtilir. Yayın yeri ve yayınevi virgülle ayrılır.

3️⃣ Kongre Bildirisi

Format: Yazar(lar) Soyadı Baş harf(ler)i. Bildiri başlığı, Kongre adı, Yer, Ülke, Dergi Adı (eğer yayınlandıysa), Yıl, Cilt(Sayı):Sayfa.

Örnek: Pancarci S, Gurbulak K, Zonturlu A, Soykan F, Kulaksiz R. Efficacy of CIDR in Cosynch and oestrus synchronization protocols in lactating cows, 16th Annual Conference of the European Society of Domestic Animal Reproduction (ESDAR), Dublin, İrlanda, Reproduction in Domestic Animals, 2012, 47(5):102.

💡 Not: Kongre adı, düzenlendiği şehir ve ülke mutlaka belirtilmelidir. Eğer bildiri bir dergide yayınlandıysa dergi bilgileri de eklenir.

4️⃣ Tez

Format: Yazar Soyadı Baş harf(ler)i. Tez Başlığı, Enstitü, Anabilim Dalı, Tez türü, Şehir: Üniversite, Yıl.

Örnek: Yılmaz A. Elit Futbolcularda Core Antrenmanın Denge ve Sprint Performansına Etkisi, Spor Bilimleri Fakültesi, Antrenörlük Eğitimi Bölümü, Bitirme Projesi, Ankara: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, 2024.

💡 Not: "Bitirme Projesi" veya "Yüksek lisans tezi" veya "Doktora tezi" açıkça belirtilmelidir. Fakülte ve bölüm bilgileri eksiksiz yazılır.

5️⃣ Elektronik Kaynak

Format: Yazar(lar) (varsa). Başlık, Web sitesi adı, Yayın tarihi (varsa), Erişim: [Erişim tarihi], URL adresi

Örnek: World Health Organization. Physical activity, WHO Fact Sheets, 2023, Erişim: [15 Ocak 2025], https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/physical-activity

💡 Not: İnternet kaynakları için erişim tarihi mutlaka belirtilmelidir, çünkü web içeriği değişebilir veya silinebilir.

💾 Kaynak Yönetim Yazılımları

Yüzlerce kaynağı manuel olarak yazmak yerine, referans yönetim yazılımları kullanarak otomatik kaynakça oluşturabilirsiniz:

Yazılım Fiyat Özellikler Puan
Zotero ÜCRETSİZ Açık kaynak, browser extension, Word eklentisi, sınırsız yerel depolama ⭐⭐⭐⭐⭐
Mendeley ÜCRETSİZ Elsevier ürünü, PDF okuyucu, sosyal ağ özelliği, 2GB bulut depolama ⭐⭐⭐⭐
EndNote ÜCRETLİ Profesyonel seviye, Web of Science entegrasyonu, kurum lisansı gerekir ⭐⭐⭐⭐

📌 Metinde Atıf Yapma Kuralları

Vancouver sisteminde metinde kaynaklara parantez içinde numara ile atıf yapılır. Kaynaklar metinde ilk kullanıldığı sırayla numaralandırılır. Aynı kaynak tekrar kullanıldığında aynı numara verilir.

  • Tek kaynak: "Pliometrik antrenmanlar dikey sıçrama performansını artırır (12)."
  • İki kaynak: "HIIT, geleneksel antrenman yöntemlerinden daha etkilidir (5, 18)."
  • Ardışık kaynaklar: "Birçok çalışma bu bulguyu desteklemektedir (7-11)."
  • Aynı cümlede birden fazla kaynak: "Aerobik kapasite yaşla birlikte azalır (3, 15, 22, 31)."

⚠️ Önemli: Kaynakça listesi numaralarına göre sıralanır, alfabetik değil! İlk kullanılan kaynak 1, ikinci kullanılan 2 olur.

⚖️ ETİK KURUL BAŞVURUSU VE AKADEMİK DÜRÜSTLÜK

🎯 Ana Konu: Etik kurul onay süreci, intihal türleri ve akademik dürüstlük ilkeleri
📋Etik Kurul Başvuru Süreci (Ethics Committee Application Process)

Etik Kurul (Ethics Committee): İnsan veya hayvan katılımcılarla yapılacak araştırmaların etik açıdan uygunluğunu değerlendiren bağımsız bir komitedir. Araştırmanızda insan veya hayvan deneği varsa, veri toplamaya başlamadan ÖNCE etik kurul onayı almanız zorunludur.

1. Proje Hazırlama Araştırma protokolü Aydınlatılmış onam formu Veri toplama araçları 2. Form Doldurma Etik kurul başvuru formu Katılımcı bilgileri Risk analizi 3. Komisyon Sunumu Başvuru değerlendirmesi Eksik belge talebi Düzeltme istemi 4. Değerlendirme Komite toplantısı Karar oylaması (2-6 hafta) 5. Onay Belgesi Etik kurul karar sayısı Geçerlilik süresi Veri toplama başlayabilir ⏱️ Ortalama Süre: 4-8 hafta (Başvuru → Onay)

⚠️ Önemli Bilgiler

  • Etik kurul onayı OLMADAN veri toplarsanız: Tez/proje kabul edilmez, bilimsel suistimal sayılır
  • Katılımcılardan mutlaka: Aydınlatılmış onam formu (informed consent) imzalatılmalıdır
  • 18 yaş altı katılımcılar için: Veli/vasi onayı ve çocuğun kendisinin rızası gereklidir
  • Değişiklik yaparsanız: Protokolde değişiklik olursa etik kurula yeniden başvurmanız gerekir

🚫 İNTİHAL ve TÜRLERİ

İntihal (Plagiarism): Başkalarının fikirlerini, metinlerini, verilerini veya eserlerini kaynak göstermeden veya izin almadan kendininmiş gibi kullanmaktır. Akademik camiada en ciddi etik ihlallerden biridir ve ağır yaptırımlara tabidir.

🔴 İntihal Türleri
  1. Direkt Kopyala-Yapıştır (Direct Copy-Paste): Başka bir kaynaktan cümle veya paragrafları aynen alıp kaynak göstermeden kullanmak. En açık intihal türüdür, Turnitin gibi yazılımlar tarafından kolayca tespit edilir.
  2. Paraphrasing (Parafraz / Yeniden İfade): Başka bir kaynaktaki metni kelimelerle yeniden yazıp kaynak göstermemek. Fikir hırsızlığıdır ve intihal sayılır, kaynak mutlaka belirtilmelidir.
  3. Kaynak Göstermeden Kullanma: Alıntı yapılan veya atıfta bulunulan yerlerde kaynak bilgisi vermemek. Bilginin sahibi belli olmadığı için intihal kabul edilir.
  4. Öz-İntihal (Self-Plagiarism): Daha önce yayınladığınız kendi çalışmanızı yeni bir çalışmada kaynak göstermeden tekrar kullanmak. Kendinize ait olsa bile bilimsel dürüstlük ihlalidir.
  5. Mozaik İntihal (Mosaic Plagiarism): Farklı kaynaklardan alınan cümle ve paragrafları bir araya getirerek yeni bir metin oluşturmak. Kaynak gösterilse bile orijinal katkı yoksa intihal sayılabilir.

🔍 İntihal Tespit Araçları: Turnitin, iThenticate, Compilatio, Unicheck

✅ Akademik Dürüstlük İlkeleri

  • Patent ve Telif Haklarını İhlal Etmemek: Yayınlanmış ve yayınlanmamış tüm eserlerin yasal haklarına saygı gösterin
  • Tüm Bilgileri Akademik ve Etik Kurallar İçinde Elde Etmek: Araştırma sürecinde bilgi toplama yöntemleri yasalara ve etik kurallara uygun olmalıdır
  • Kullanılan Tüm Bilgi ve Yorumlara Kaynak Göstermek: Sizin orijinal fikriniz olmayan her türlü bilgi, veri, yorum ve görsel için mutlaka kaynağını belirtin

💡 Şüphe durumunda: Kaynak göstermek her zaman daha iyidir! "Çok fazla kaynak" diye bir şey yoktur, ancak "hiç kaynak yok" ciddi bir sorundur.

📝 Beyan Sayfası (Declaration Page) - Zorunlu İmza

"Bu tezde/dönem projesinde sunulan tüm bilgi, belgeler akademik ve etik kurallar çerçevesinde elde edilmiştir. Tezde/dönem projesinde kullanılan tüm bilgi ve yorumlar kaynak gösterilerek belirtilmiştir. Sunulan çalışmanın hiçbir bölümü başka bir üniversiteye herhangi bir derece almak için sunulmamıştır."

✍️ ÖNEMLİ: Bu beyan sayfası mavi mürekkep kalem ile imzalanmalıdır (fotokopi veya tarama kabul edilmez)

📦 TESLİM GEREKLİLİKLERİ VE DEĞERLENDİRME SÜRECİ

🎯 Ana Konu: Bitirme projesi teslim adımları, gerekli belgeler ve mezuniyet işlemleri
📋Teslim Gereklilikleri (Submission Requirements)

Lisans Bitirme Projesi: Akademik çalışmanızın tamamlanmasının ardından, mezuniyet için aşağıdaki belgelerin eksiksiz olarak Fakülte'ye teslim edilmesi zorunludur.

✅ Teslim Listesi

  • • 3 Adet CD (Compact Disc): Tez/projenin PDF formatındaki tam metnini içeren 3 adet CD hazırlayın. CD üzerine isminiz, öğrenci numaranız, tez/proje başlığı ve teslim tarihi yazılmalıdır.
  • • 1 Adet Basılı Kopya: Kontrol amaçlı Fakülte'ye teslim edilmek üzere 1 adet basılı (ciltli olmayan) kopya hazırlayın. Bu kopya format kontrolü için kullanılacak, onay sonrası size iade edilecektir.
  • • Bitirme Projesi Yazım Kuralları Kontrol Formu: Fakülte web sayfasından indirebileceğiniz bu formu doldurun ve imzalayın. Form, projenizin format kurallarına uygunluğunu beyan ettiğiniz belgedir.
  • • Lisans Bitirme Projesi Değerlendirme Formu (2 Nüsha): Danışman öğretim üyeniz tarafından doldurulacak ve imzalanacak olan bu formdan 2 nüsha hazırlanmalıdır.
  • • Fakülte Sekreterliğine Teslim: Tüm belgeler Spor Bilimleri Fakültesi sekreterliğine teslim edilir.
  • • Mezuniyet İşlemleri Web Sayfası: Üniversite ana sayfası → Hızlı Erişim → Mezuniyet İşlemleri bölümünden detaylı talimatları ve güncel formları indirebilirsiniz.

⚠️ Önemli: Tüm belgeler eksiksiz teslim edilmedikçe mezuniyet işlemleri başlatılmaz!

📅 Bitirme Projesi Süreci

Danışman Ataması Hafta 1-2 Literatür Tarama Hafta 3-8 Etik Kurul Başvurusu Hafta 6-10 Veri Toplama Hafta 11-20 Yazım ve Analiz Hafta 21-26 Teslim Hafta 27 Savunma Hafta 28 ⏱️ Toplam Süre: ~7 Ay (Bir Akademik Yıl)

✅ Son Kontrol Checklist

Teslim etmeden önce bu listeyi kontrol edin:

  • Format kurallarına uygunluk: Yazı tipi, satır aralığı, kenar boşlukları, başlık hiyerarşisi
  • Kaynakça eksiksiz: Tüm atıfların kaynakça listesinde yer aldığından emin olun
  • Etik Kurul onayı eklendi: Etik kurul onay belgesi EK'ler bölümünde
  • Beyan sayfası mavi kalemle imzalı: Fotokopi değil, orijinal imza
  • 3 CD hazır: Üzerine bilgileriniz yazılmış, çalışır durumda
  • Özgeçmiş güncel: Eğitim, deneyim, sertifikalar, yayınlar güncel
  • İçindekiler doğru: Sayfa numaraları gerçek sayfa numaralarıyla eşleşiyor
  • Özet ve Abstract 300 kelime: Her ikisi de kelime sınırı içinde

🎓 Mezuniyet İşlemleri Adımları

Bitirme projesi onaylandıktan sonra:

  1. Web Sayfasından Mezuniyet Dilekçesi Doldurma: Üniversite ana sayfası → Öğrenci Bilgi Sistemi → Mezuniyet → Mezuniyet Dilekçesi formunu doldurun
  2. Danışman Onayı Alma: Mezuniyet dilekçeniz danışman öğretim üyeniz tarafından onaylanmalıdır
  3. Enstitü Yönetim Kurulu Onayı: Dilekçeniz Enstitü Yönetim Kurulu'nda görüşülür ve onaylanır
  4. Diploma Hazırlama Süreci: Onay sonrası diploma hazırlama işlemi başlatılır (yaklaşık 2-4 hafta)
  5. Diploma Teslim Alma: Hazırlanan diplomanızı Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı'ndan teslim alabilirsiniz. Kimlik ibrazı zorunludur, vekâletle de alınabilir.

💡 İpucu: Tüm işlemleri takip etmek için Öğrenci Bilgi Sistemi'ni düzenli olarak kontrol edin ve e-postalarınızı okuyun!

📞 İletişim ve Destek

Enstitü Sekreterliği:

  • Format kontrolleri
  • Teslim işlemleri
  • Tez yazım kuralları

Öğrenci İşleri:

  • Mezuniyet dilekçesi
  • Diploma işlemleri
  • Genel bilgilendirme

🎉 BAŞARILAR DİLERİZ! 🎓

📊 BİLİMSEL POSTER HAZIRLAMA KILAVUZU

🎯 Ana Konu: Bitirme projesi poster sunumu hazırlama standartları ve görsel iletişim prensipleri
🎨Bilimsel Poster Nedir?

Bilimsel Poster (Scientific Poster / Research Poster), araştırma bulgularının görsel olarak etkili bir şekilde sunulduğu, genellikle 70x100 cm veya 90x120 cm ebatlarında hazırlanan akademik iletişim aracıdır. Lisans bitirme projelerinde poster sunumu, öğrencinin bilimsel iletişim yetkinliğini ve görsel tasarım becerisini ortaya koyduğu alternatif bir sunum formatıdır.

📐 Standart Poster Boyutları ve Düzen

Boyut Ebat (cm) Kullanım Alanı Önerilen DPI
A0 84.1 x 118.9 cm Uluslararası kongreler 150-300 DPI
70x100 70 x 100 cm Lisans bitirme projeleri (en yaygın) 150 DPI
90x120 90 x 120 cm Büyük sergiler, ulusal kongreler 150-200 DPI
A1 59.4 x 84.1 cm Küçük sergiler, sınıf sunumları 150 DPI

📋 Poster Bölümleri ve İçerikleri

  • 1. Başlık (Title): 72-96 pt, koyu, proje adı + yazar(lar) + kurum logosu (AYBÜ)
  • 2. Giriş (Introduction): 24-32 pt, problem tanımı, araştırmanın önemi, amaç/hipotez
  • 3. Yöntem (Methods): 24-32 pt, örneklem, ölçüm araçları, prosedür, istatistik
  • 4. Bulgular (Results): 24-32 pt, tablolar, grafikler, istatistiksel sonuçlar
  • 5. Tartışma (Discussion): 24-32 pt, bulguların yorumu, literatürle karşılaştırma
  • 6. Sonuç (Conclusion): 24-32 pt, ana mesaj, pratik öneriler
  • 7. Kaynaklar (References): 18-24 pt, en önemli 5-8 kaynak
  • 8. İletişim (Contact): 18-24 pt, e-posta, QR kod (opsiyonel)
🎨Poster Tasarım Prensipleri

🖍️ Renk Paleti ve Tipografi

Öğe Önerilen Kaçınılması Gerekenler
Arka Plan Açık renkler (beyaz, krem, açık mavi), Gradient (hafif) Karanlık arka plan, çok renkli desenler, göz yoran desenler
Metin Rengi Siyah, koyu gri, lacivert (yüksek kontrast) Açık renkler, neon renkler, düşük kontrast kombinasyonlar
Font Arial, Calibri, Helvetica (sans-serif), Başlık: Bold, Metin: Regular Times New Roman (poster için küçük görünür), Comic Sans, dekoratif fontlar
Grafik/Tablo Yüksek çözünürlük (300 DPI), net eksenler, büyük fontlar Düşük çözünürlük, pikselleşmiş görseller, küçük yazılar
Boşluk (White Space) %40-50 boş alan, havadar düzen, bloklar arası mesafe Aşırı kalabalık içerik, kenar boşluğu yok, sıkışık bloklar

✅ Poster Tasarımında "3 Saniye Kuralı"

Bir izleyici posterinizin önünden geçerken ilk 3 saniyede şu soruları cevaplayabilmeli:

  • "Bu çalışma ne hakkında?" → Başlık net ve açıklayıcı olmalı
  • "Ana bulgu nedir?" → Bulgular bölümü görsel olarak öne çıkmalı (grafik, tablo)
  • "Neden önemli?" → Giriş ve sonuç hızlıca okunabilir olmalı

💡 İyi bir poster, izleyicinin durup 3 dakika detaylı incelemek istemesini sağlar!

🛠️Poster Hazırlama Yazılımları
Yazılım Özellikler Zorluk Seviyesi Fiyat
PowerPoint • Kolay kullanım
• Hazır şablonlar
• Özel boyut ayarı (70x100 cm)
Kolay ⭐ Office 365 (aylık)
Canva • Web tabanlı
• Binlerce şablon
• Drag-and-drop
Kolay ⭐ ÜCRETSİZ (Pro: aylık)
Adobe Illustrator • Profesyonel tasarım
• Vektör grafik
• Yüksek çözünürlük
Orta ⭐⭐ Creative Cloud (aylık)
Inkscape • Açık kaynak
• Vektör grafik
• Illustrator alternatifi
Orta ⭐⭐ ÜCRETSİZ ⭐⭐⭐⭐⭐

💻 PowerPoint'te Poster Boyutu Ayarlama

  1. Tasarım (Design) sekmesi → Slayt Boyutu (Slide Size) → Özel Slayt Boyutu (Custom Slide Size)
  2. Genişlik: 70 cm, Yükseklik: 100 cm (veya 90x120 cm)
  3. Yönlendirme: Dikey (Portrait)
  4. PDF Dışa Aktarma: Dosya → Dışa Aktar → PDF/XPS Oluştur → Yüksek Kalite (High Quality) seçeneğini işaretle
  5. Baskıya Gönderme: PDF formatında, 150 DPI minimum, matbaa (kuşe kağıt önerilir)

⚠️ Yaygın Poster Hataları

  • ❌ Çok Fazla Metin: Poster makale değildir! Madde işaretleri kullanın, paragraflardan kaçının
  • ❌ Küçük Fontlar: 2 metre mesafeden okunamayan yazılar işe yaramaz (min 24 pt)
  • ❌ Düşük Çözünürlük Görseller: Pikselleşmiş grafik ve fotoğraflar amatör görünüm verir
  • ❌ Kötü Renk Kontrastı: Açık arka plan + açık metin = okunamaz
  • ❌ Aşırı Kalabalık Düzen: Boşluk kullanımı önemli, her şeyi sığdırmaya çalışmayın
  • ❌ Tutarsız Hizalama: Bloklar, başlıklar, görseller düzgün hizalanmalı
  • ❌ Özensiz Baskı: Renkler monitörde farklı, baskıda farklı çıkabilir (CMYK renk profili kullanın)
🏆Poster Sunum İpuçları

🎤 Poster Başında Duruş ve Sunum Teknikleri

  • 1. Hazırlıklı Olun: 2 dakikalık elevator pitch hazırlayın (Amaç + Yöntem + Ana Bulgu + Sonuç)
  • 2. Göz Teması: Posterinize değil, izleyiciye bakın ve etkileşim kurun
  • 3. Soru-Cevap Hazırlığı: "Neden bu örneklem büyüklüğü?", "Başka yöntemler denediniz mi?" gibi sorulara hazırlanın
  • 4. Ek Materyal: A4 broşürler, kartvizit, veya QR kod ile tam rapor linki sunun
  • 5. Profesyonel Görünüm: Resmi kıyafet, özgüvenli duruş, gülümseme
  • 6. Zamanı Yönetin: Her ziyaretçiye 3-5 dakika ayırın, kısa ve öz anlatın

📊 Poster Simülasyonu: İyi vs Kötü Poster Karşılaştırması

✅ İYİ POSTER ÖRNEĞİ (70x100 cm)
AYBÜ Spor Bilimleri Fakültesi 8 HAFTALIK KUVVET ANTRENMANININ GENÇ HALTERCİLERDE KOPARMA PERFORMANSINA ETKİSİ Ayşe KAYA | Doç. Dr. İzzet İNCE | AYBÜ Spor Bilimleri Fakültesi 📌 GİRİŞ Arka Plan: • Halterde koparma teknik performans kritik • Kuvvet antrenmanı maksimal yük artırır • Gençlerde optimal periyotlama tartışmalı 🎯 Amaç: 8 haftalık programın 16-18 yaş haltercilerde koparma etkisini incelemek 🔬 YÖNTEM Katılımcılar: • n=24 halterci (yaş: 17.1±0.9 yıl) • Deney (n=12) vs Kontrol (n=12) Antrenman: • 8 hafta, 4 gün/hafta, 90 dk • %80-95 1RM, squat, pull, jerk Ölçümler: • 1RM Koparma (kg) - IWF standart • Paired t-test, Cohen's d 📊 BULGULAR 80 kg 75 70 65 60 67.5 kg 78.2 kg +15.9% Ön-test Son-test p < 0.001 | Cohen's d = 1.94 (Büyük Etki Boyutu) 💬 TARTIŞMA • Literatürle uyumlu (Storey: +16%) • Nöromüsküler + teknik adaptasyon • 8 hafta optimal (4 hafta yetersiz) • Kontrol değişmedi (p=0.58) ⚠️ Sınırlılık: Tek kulüp, kadın/erkek 🏆 SONUÇ VE ÖNERİLER 8 haftalık kuvvet antrenmanı genç haltercilerde koparma performansını %15.9 artırmıştır (Cohen's d=1.94 - Büyük Etki) 📚 KAYNAKLAR 1. Meylan C, Malatesta D. (2014). J Strength Cond Res, 28(8):2443-50. 2. Lloyd RS et al. (2016). Br J Sports Med, 48(7):363-75. 3. Ramirez-Campillo R. (2018). Sports Med, 45(8):1203-14. 📧 İLETİŞİM Ayşe KAYA ayse.kaya@aybu.edu.tr AYBÜ Spor Bilimleri Fakültesi Tam Rapor → Tam metin için QR okutun ⚖️ ETİK ONAY: AYBÜ-2024/E-123456 Girişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurulu | 12.09.2024 AYBÜ Spor Bilimleri Fakültesi Lisans Bitirme Projesi | 2024

✅ İyi Poster Özellikleri:

  • Font büyüklüğü: 12-24pt (2m mesafeden okunabilir)
  • Grafik: Grid çizgileri, Y ekseni etiketleri, büyük barlar (16pt sayılar)
  • Renkler: Yüksek kontrast (beyaz zemin, koyu yazı), bölümlere göre renk kodlama
  • Düzen: %40-50 boşluk, net bölüm ayırıcı çizgiler, 2 kolon dengesi
  • Vurgular: Altın kenarlık (SONUÇ), renkli stroke, gradient kullanımı
  • QR Kod: Gerçekçi piksel deseni + açıklama metni
❌ KÖTÜ POSTER ÖRNEĞİ
8 Haftalık Kuvvet Antrenmanının Genç Haltercilerde Koparma Performansına Etkisinin Araştırılması Üzerine Bir Çalışma Yazar: Ayşe | Danışman: İzzet Hoca | AYBÜ Spor Bilimleri GİRİŞ VE AMAÇ Halter günümüzde en zorlu olimpik spor dallarından biridir ve bu spor dalında başarılı olmak için maksimal kuvvet çok önemlidir. Koparma hareketi teknik koordinasyon gerektirir. Literatürde kuvvet antrenmanının etkileri konusunda birçok çalışma bulunmaktadır ancak genç sporcular üzerindeki... [Çok fazla paragraf metni - madde işareti yok!] MATERYAL VE YÖNTEM Çalışmaya toplam 24 gönüllü halterci katılmıştır. Katılımcılar randomize olarak deney ve kontrol gruplarına ayrılmıştır. Deney grubunda 12, kontrol grubunda 12 sporcu vardı. Yaş ortalaması 17.1±0.9 yıldı. Antrenman programı 8 hafta... [Paragraf formatı devam ediyor - boşluk yok] TARTIŞMA Çalışmamızda elde ettiğimiz bulgular literatürle uyumludur. Storey ve arkadaşlarının 2012 yılında yaptıkları çalışmada... [Düşük kontrast: Turuncu/pembe zemin üzerinde okunamıyor] SONUÇ 8 haftalık program etkili bulundu. Antrenörlere önerilir... KAYNAKLAR 1. Storey A, Smith HK. (2012). Unique aspects of competitive weightlifting. Sports Med, 42(9):769-90. 2. Garhammer J, Takano B. (2003). Training for weightlifting... 3. Haff GG, Stone M, O'Bryant HS, Harman E, Dinan C... [Kaynaklar sıkışık ama okunabilir seviyede] E-posta yok | Telefon yok | QR kod yok BULGULAR 67 78 Ön Son p<0.001, Cohen's d=1.94 SONUÇ (Kötü Kontrast!) Kuvvet antrenmanı koparma performansını artırmıştır. Gençlere önerilir. [Pembe zemin + turuncu yazı = düşük kontrast] AYBÜ Spor Bilimleri | 2024 Etik onay bilgisi yok | Logo yok | QR kod yok

❌ Kötü Poster Hataları (ÖĞRENCİLER KAÇINMALI):

  • Karanlık arka plan (#1a1a2e): Göz yorar, baskıda mürekkep israfı, okunaksız
  • Comic Sans font + 5-9pt küçük yazılar: Profesyonel değil, 2m mesafeden okunamaz
  • Desenli/dokulu zemin: Metni gizler, dikkat dağıtır
  • Aşırı metin yoğunluğu: Paragraf blokları, madde işareti yok, boğucu
  • Düşük kontrast: Pembe (#ff6b9d) üzerine turuncu (#ffa07a) yazı okunmaz
  • Küçük, pixelleşmiş grafik: 4pt yazılar, eksen etiketi yok, net olmayan
  • İletişim bilgisi eksik: QR kod yok, detaylı iletişim yok

✅ Son Kontrol Checklist

  • ☑️ Boyut doğru mu? (70x100 cm veya 90x120 cm)
  • ☑️ Tüm metinler 2 metre mesafeden okunabiliyor mu? (min 24 pt)
  • ☑️ Görseller yüksek çözünürlükte mi? (300 DPI)
  • ☑️ Yazım hataları kontrol edildi mi? (맞춤법 검사)
  • ☑️ AYBÜ logosu ve kurum bilgileri doğru mu?
  • ☑️ Renk kontrastı yeterli mi? (WCAG AA standardı)
  • ☑️ Kaynaklar doğru formatta mı? (APA 7th)
  • ☑️ PDF dışa aktarma ayarları "High Quality" mi?
  • ☑️ Baskı matbaasına gönderme formatı (PDF/CMYK) hazır mı?

🎨 Başarılı bir poster, bilimsel içeriği sanatla buluşturur! 📊